na podstawie książki “Mechanizmy wpływu na ludzi”Roberta B. Cialdiniego

* brudnopis, może zawierać błędy literowe, skrót

Zagadnienia przyjaźni i sympatii są bardzo szerokie. Potraktujmy ten tekst jako wstęp do przemyśleń na ten temat. Nie można zamknąć tych zasad na kilku stronach ponieważ są bardzo indywidualne.

Nie można jednoznacznie określić reguł w jaki sposób powinniśmy się zachowywać i jacy powinniśmy być, żeby zdobyć czyjąś sympatię. Dlatego, że coś co jednego przyciąga – innego zniechęca. Np. ludzie z kompleksami, znerwicowani reagują inaczej niż osoby otwarte i pewne siebie. Pamiętajmy, że nigdy nie uda się nam zaprzyjaźnić ze wszystkimi. A chęć zadowolenia większości łączy się zawsze z ryzykiem lansowania komercji i powszedniości – w życiu i pracy. Na co dzień króluje przecież kicz, postawa gonitwy za pieniędzmi i prawa dżungli w relacjach z ludźmi... Rzadkie są wzorcowe postawy zachowań i miłe, nieskazitelne osoby. Przypomnijmy sobie naszych nauczycieli. Czy byli bez zarzutu? A lekarze, prawnicy, urzędnicy, których spotykamy na co dzień? Nasuwa się pierwszy wniosek – podświadomie klasyfikujemy osobę na podstawie jej zawodu czy funkcji, czasem jednak dana osoba ma charakter niewspółgrający z pozorami jej roli zawodowej. Czyli policjant może być zły, prawnik nieuczciwy, urzędnik może lekceważyć swoje obowiązki, lekarz odmówi nam pomocy itp. Mamy szansę zaprzyjaźnić się z osobami podobnymi do nas, otwartymi, oryginalnymi, ceniącymi odmienność, ludźmi sukcesu, którym nie przeszkadza odmienność innych. I z tymi, którzy tego będą chcieli. Główna wskazówka to: bądźmy sobą – ale cały czas rozwijajmy też swoją osobowość i kreujmy nasz wizerunek Unikajmy osób toksycznych, nerwowych z postawami roszczeniowymi. Z problemami....

WAŻNE ZASADY ZDOBYWANIA PRZYJAŹNI I SYMAPTII potwierdzone przez psychologię

Według książki Cialdiniego, “Mechanizmy lubienia sprowadzają się do kilku ważnych spraw”:

• Chętniej mówimy “Tak” osobom, które lubimy. Dlatego akwizytorzy czy handlowcy chcą się z nami zaprzyjaźnić. Jeśli załatwiasz jakiś interes – daj się lubić swojemu partnerowi, a potem poproś o przysługę...
• Szukamy, przyjaźnimy się, współpracujemy i wiążemy się z osobami do nas podobnymi – to zasada automatyczna!!! Niektórzy popadają w skrajność i akceptują tylko osoby podobne – ale to niepotrzebny selekcjonizm, typowy raczej dla osób młodych i niedojrzałych – np. grupy kibiców sportowych, grupy fanów muzyki metal, gotyk, punk (i innych nurtów muzycznych mających silną ideologię. Każdy typ muzyki tworzy grupy fanów, niektóre nurty muzyczne przeszły w “kult muzyki” wtedy związek jej fanów jest silniejszy (np. fenomen opętania muzyką metalu, gotyk itd.). Im większe różnice od norm społecznych – tym większe więzy - powstają więc np. grupy dwudziestokilkuletnich złodziei samochodów, którzy za zdobyte pieniądze zażywają wspólnie narkotyki, gangi przestępcze itp.
• Jest naukowo dowiedzione, że osoby przystojne, ładne, są bardziej lubiane i popularne i odruchowo wydaje się nam, że są także inteligentne, miłe i uprzejme. To tzw. “zjawisko aureoli”. Dbałość o własny wygląd, modę i wizerunek na pewno nam w tym pomoże. Często mówi się o zjawisku “aureoli”, gdyż uroda promieniuje i wpływa na postrzeganie (uroda = coś pozytywnego = pozytywne cechy psycho - fizyczne danej osoby). Zdarza się jednak, ze uroda budzi zazdrość, zawiść i niechęć (reakcja u osób znerwicowanych)
• Psychologiczne zjawisko “aureoli” polega na też na rozszerzeniu naszej interpretacji różnych faktów i zachowań danej osoby, poza zakres naszej wiedzy. Przykładowo. Znamy kogoś z pozytywnych zachowań i sukcesów w sytuacjach a, b i c. Możliwe, że założymy, że tak samo będzie w sytuacji d, której jeszcze nie znamy. Wydaje się też nam, że gdy ktoś ma dobry wizerunek w kilku elementach – jest też tak w innych. Tymczasem “oszuści” uczą się pozyskiwać czyjeś zaufanie, po to aby w końcu zaatakować!!! Nie oceniajmy więc ludzi po pozorach, nie szufladkujmy, nie kierujmy się pozorami! Ktoś kto dobrze sobie radzi w kilku dziedzinach, w niektórych może być zupełnie ułomny! Nie wykluczajmy tego. Nie wykluczajmy niczego!
• Komplementy, pochwały, pomoc – są ważnym atutem w grze o czyjąś sympatię, ale muszą być zbudowane na prawdziwych przesłankach, w przeciwnym razie przyniosą odwrotny efekt. Z niczym nie można przesadzać. Bo ludzie bardzo szybko wyłapują niekonsekwencje w naszym zachowaniu
• Ważna jest częstość kontaktów – jeśli zabiegamy o czyjąś sympatię, musimy sprawić, by doszło do kilku – kilkunastu spotkań. Człowiek łatwo się przywiązuje, więc potem dalszy kontakt będzie rutyną. Na tej zasadzie można wytłumaczyć dlaczego gdy chłopak i dziewczyna często się spotykają, chociaż nie są do siebie przekonani potem wywiązuje się miedzy nimi uczucie. Ten sam mechanizm jest odpowiedzialny za powstawanie przyjaźni w pracy, szkole itp. – to kwestia ilości spędzanego ze sobą czasu. Jeśli więc nie chcemy być z kimś blisko nie spotykajmy się za często... Ktoś może nam narzucić sympatię poprzez częsty kontakt
• Ważnym elementem są skojarzenia. Pozytywne skojarzenia osoby z miłym faktem wpływają na jej ocenę! Ludzie podświadomie chcą się kojarzyć z czymś miłym, wtedy ich lubimy. Ten element jest wykorzystywany przez polityków, reklamę itd. Czasem ludzie chcą być kojarzeni z kimś kto osiągnął sukces – przez to w ich mniemaniu (i nie mylą się) są postrzegani też jako osoby sukcesu (np. kibice sportowi identyfikują się ze zwycięskimi drużynami, bliscy współpracownicy idoli muzycznych identyfikują się z ich sławą itd., spikerzy telewizyjni są popularni bo mówią o znanych ludziach i się nam z nimi kojarzą itd.). Czasem niektórzy podświadomie nadużywają tej zasady – mówią np. że mają wpływy, znają wpływowych ludzi, podkreślają to na każdym kroku – to sugeruje, że mają kompleksy i potrzebują się dowartościować rzekomymi kontaktami. Jeśli ktoś zna się na postawach manipulacyjnych – od razu oceni taką osobę jako kogoś próbującego zrobić większe wrażenie niż faktyczne. Innym przykładem jest przytaczanie rzekomych komplementów i pochwalnych wypowiedzi osób trzecich na nasz temat (nierzadko koloryzowanych). Prawdziwie ciekawa i wartościowa osoba nie potrzebuje podkreślać swojej atrakcyjności na każdym kroku. Nie musi dużo mówić. Natomiast słucha... Jest spokojna, opanowana, tolerancyjna i elegancka.
• Zasada kojarzenia to też mechanizm psychologiczny, nie opowiadajmy ciągle o porażkach bo będziemy znajomym kojarzyć się z problemami, brakiem pieniędzy, złym nastrojem, awanturami, konfliktami, pretensjami itp. Z tym wszystkim o czym mówimy. Unikajmy tych elementów, nie powtarzajmy ich.. Lepiej np. zapamiętujemy spotkania z balu, imprezy, spotkania przy smacznej kolacji, kinie, niż w czasie awantury z powodu wypadku samochodowego czy rozmowy w brzydkim, odrapanym wnętrzu itp.
• Ludzie podświadomie ukrywają swój związek z czyjąś porażką. Bo to źle się kojarzy. Dlatego nie opowiadajmy o swoich porażkach. Ktoś może pomyśleć, że jesteśmy pechowi i depresyjni. Z problemów oczywiście trzeba się zwierzać i radzić, ale osobom zaufanym i zaprzyjaźnionym, przed którymi możemy się otworzyć. Które znają nasze plusy i nie ocenią nas źle w kontekście naszych zwierzeń dotyczących problemów. Nauczmy się też sami radzić z własnymi problemami, a nie we wszystkim szukać pomocy. Czasem ktoś może nam zaszkodzić złą radą... Nikt inny przecież lepiej niż my nie zna realiów naszych problemów i spraw, dlatego to my powinniśmy decydować o tym co robimy!
• Lubimy ludzi, którzy podzielają nasze zainteresowania, z którymi możemy współpracować lub dzielimy hobby, z którymi systematycznie się widujemy! (częstotliwość kontaktów – to ważny warunek psychologiczny, częstość kontaktów ma duże znaczenie, nie wystarczy, że raz się spotkamy, proponujmy spotkania częściej, co jakiś czas, systematycznie). Odnawiajmy znajomości! Rozwijajmy je!
• Uwaga! Sympatia i przyjaźń może z drugiej strony przysłaniać nam trzeźwość myślenia i podejmujemy działania i decyzje w stosunku do osób, które lubimy, nie zawsze zgodne z naszym interesem czy obiektywnym myśleniem. Sympatia do danej osoby powoduje, że jej ustępujemy czasem naszym kosztem! Uważajmy na to zwłaszcza w kontaktach zawodowych!
• Działania w grupie i wspieranie się nawzajem to ważny element integrujący przyjaźń. Wyścig i rywalizacja niszczy przyjaźń i sympatię. Nie udowadniajmy innym, że jesteśmy lepsi. Jeśli coś mówimy niech to ma na celu wspólne działanie, a nie chwalenie się.
• Ludzie mają naturalną skłonność do “pławienia się w cudzej chwale”. Należy to zauważać
• Musimy zdawać sobie sprawę, ze różni ludzie w różny sposób, w różnym stopniu potrzebują przyjaźni, miłości, kontaktu itp. Ludzie są inni, mają inne oczekiwania, talenty, charaktery, środowiska – trzeba zdawać sobie z tego sprawę! Zwłaszcza z konsekwencji tych czynników i ich wpływu na daną osobę, jej zachowania i styl życia. Z niektórymi ludźmi nie da się zaprzyjaźnić, niektórzy nie pasują do siebie, niektórzy nigdy się nie zrozumieją.
• Rozważmy krytyczne słowa pod czyimś adresem. Ludzie potrafią długo pielęgnować żal za urażenie ich. Krytykę czy nasze uwagi musimy więc wypowiadać w sposób elegancki i świadomy
• Pamiętajmy o psychologicznej zasadzie niedosytu, to czego nie ma jest bardziej pożądane. Dlatego nie ma nic gorszego niż narzucanie się innym. Należy raczej wypracować u kogoś wrażenie poczucia braku naszego towarzystwa

___________________________________________

Tak w skrócie Cialdini podsumowuje najważniejsze zasady psychologii sympatii, które skomentowałam i rozszerzyłam. To jedynie wstęp do rozważań i obserwacji na ten temat...

Zasady Sympatii. Co jeszcze można dodać?

- Nie oczekujemy od innych, że będą dla nas mili, mówili nam komplementy, zabiegali o nas. Uczmy innych, że mają być dla nas mili i jak mają to robić! Bądźmy asertywni – mówmy otwarcie innym, że chcemy, żeby nas pocieszali, interesowali się naszymi sprawami, że oczekujemy tego. Mówmy ludziom otwarcie czego od nich oczekujemy i uczmy ich tego. A nie odwracajmy się od nich i nie odchodźmy bez słowa. Każdą osobę można nauczyć, czego oczekujemy i sami nastawiajmy się na oczekiwania innych, o ile są w zgodzie z naszym życiem i mielibyśmy otrzymać od nich wsparcie albo inną korzyść z kontaktu. Oczywiście można i należy bezinteresownie okazywać innym życzliwość i przyjaźń, ale nie ma sensu poświęcać im całego naszego wolnego czasu, kosztem naszych spraw... Dlatego lepiej szukajmy życia w symbiozie, relacji wzajemnej pomocy i wsparcia. Ale to są już rozważania, które wkraczają w sfery moralne czy filozoficzne.

- Dużo zależy od nastawienia – od tego na co się nastawiamy zależą nasze emocje, samopoczucie, kondycja itd.

- Ważną regułą psychologiczną jest duża zdolność człowieka do przywiązywania się (jedni mają ją mniejszą, inni większą). Nie spotykajmy się często z ludźmi, do których nie mamy zaufania, albo z którymi nie chcemy się wiązać, bo z czasem przywiążemy się do nich! Tworząc i tkwiąc w toksycznych związkach, znajomościach, czy współpracy! Gdy mamy wątpliwości czy dana osoba jest dla nas odpowiednia - najlepiej regulować częstotliwość spotkań. Nie przesadzać z nimi. W razie potrzeby unikać lub wycofać się ze znajomości.

- Lubimy osoby, które potrafią nas pocieszyć, rozmawiają z nami, nie przechwalają się zbytnio, są optymistami, mają dużo pozytywnej energii, znają się na wielu sprawach (w domyśle: mogą pomóc) itp. Stosujmy się więc do tych zasad. Bądźmy tacy!

• Próbujmy upodabniać się do innych albo robić lub znać się na czymś co innych interesuje...
• Należy pytać druga osobę o zainteresowania, potrzeby, gusty i wychodzić im naprzeciw. Ważne jest przeprowadzanie wywiadu – spróbujmy jak najwięcej dowiedzieć się o osobie, do której “serca chcemy się dostać”
• Należy być przydatnym, samemu z siebie coś proponować, ale podkreślać ile czasu i trudu w tą uprzejmość włożyliśmy. Czasem jak ludzie dostają prezenty, po jakimś czasie już ich nie doceniają, bo uważają, że się im po prostu należą. Gdy nie dajemy już więcej mają wręcz pretensje. To ciekawy mechanizm. Uważać na to! Czasem “znikać”. Żeby ktoś docenił co nasza obecność wnosi w jego życie...
• Ludzie zabiegają o kontakt i znajomość z określonym typem ludzi – zadbać o to, żeby mieścić się w miarę swoich możliwości w wymienionych przez daną osobę ramach
• Najlepiej dążyć do tego, żeby nie tylko umieć sobie radzić, ale i mieć czas i możliwości nieść pomoc, radę i wsparcie innym. To na pewno do nas wróci...I daje komfort świadomości prowadzenia lepszego życia.
• Trzeba akceptować ludzi takimi jacy są, akceptować zarówno zalety jak i wady i nie wymuszać na nich zmian
• Nie utrwalajmy konfliktów! Jeśli mamy uzasadnienie do pretensji można zachować taką postawę manifestacyjnie przez jakiś czas, dla wyciągnięcia wniosków przez druga stronę, ale po dłuższym czasie, należy tą postawę zamienić życzliwą lub neutralną. Utrwalony konflikt to skostniała wrogość, która nie raz może nam jeszcze zaszkodzić. Ale chyba prawdziwa jest zasada, ze jeśli ktoś kilka razy nas zawiódł, zrobi tak znowu! Rezygnujmy więc z kontaktu z osobami, które nas zawiodły – w sposób świadomy i z premedytacją

- Inne

Czasem lubimy kogoś automatycznie bo kojarzy nam się ze standardami które są równe sympatii lub respektowi

KOGO SIĘ LUBI – PIERWSZE SKOJARZENIA

* osoby bogate * wpływowe * przedstawicieli ciekawych zawodów * złote rączki * osoby o miłej powierzchowności – umiejące pocieszyć, rozbawić, nie depresyjne, * osoby przystojne, ładne, oryginalne, ciekawe, * osoby zadbane, modne, eleganckie, ubrane oryginalnie, z klasą * ładnie pachnące * inteligentne, elokwentne * ale nie gadatliwe *właścicieli dobrych samochodów * dobrych sprzętów (dom, mieszkanie, firma, komórka, markowa odzież) * wiele innych

*** Uwaga – są wyjątki od tych reguł, przykłady odwrotnego efektu:

1. Np. przedstawiciele określonych grup: np. młodzieżowych – punki, metalowcy itd. szukają osób ze swoich kręgów i mają niechęć do eleganckiego stroju
2. Ludzie, którym brakuje pieniędzy nie chcą przyjaźnić się z tymi, którzy je mają chyba, że je pożyczają
3. Ludzie lgną raczej do osób na swoim poziomie, dlatego dostosowywać się do innych, nie afiszować się ze swoja odmiennością, majętnością. Najlepiej w miarę czasu i możliwości odpowiednio się dostrajać do innych (postawa kameleona). Ale postawa kameleona to już na pewno technika manipulacji innymi!
4. Najlepiej być kimś tajemniczym, nie informować o stanie konta, przejściach, ilości związków itd.

Jak widać nie można jednoznacznie określić sztywnych reguł w jaki powinniśmy się zachowywać, żeby zdobyć czyjąś sympatię. Dlatego, że coś co jednego przyciąga – innego zniechęca. Ludzie z kompleksami reagują inaczej niż osoby otwarte i pewne siebie. Dlatego nigdy nie uda się nam zaprzyjaźnić ze wszystkimi. Mamy szansę zaprzyjaźnić się z osobami podobnymi do nas, otwartymi, oryginalnymi, ceniącymi odmienność, ludźmi sukcesu, którym nie przeszkadza oryginalność czy odmienność innych. To grupa ok. 40% osób. Reszta to ludzie nie zainteresowani kontaktem, przyjaźnią, z problemami, znerwicowani, zabiegani, nie mający czasu, mało inteligentni, nie rozwinięci emocjonalnie – różnie...Do tych wszystkich ludzi nigdy nie dotrzemy... Ale przecież nie musimy... Więc nie żałujmy zamkniętych przyjaźni, znajomości, miłości. Nawet zakończonych relacji rodzinnych. Ci, którzy naprawdę nas lubią i szanują, którzy chcą z nami być, którzy do nas pasują zostaną, nawet w naszym najgorszym okresie. Pamiętajmy też o ważnym przysłowiu, że “przyjaciół poznaje się w biedzie”. A prawdziwą przyjaźń buduje się nie na manipulacjach, ale na szczerości i uczciwości! To gwarancja wielu trwałych przyjaźni. Czego wszystkim Państwu i sobie życzę...

 Osobne artykuły mojego autorstwa rozszerzające temat psychologii przyjaźni:

SUKCES – POPULARNOŚĆ - ZASADY ŻYCIA, ZESTAWIENIE W PUNKTACH

SPOSÓB PROMOCJI SWOJEGO WIZERUNKU

 Absolwentka Kierunku Polonistyki, Wydziału Humanistycznego UJ w Krakowie (specjalność Filmoznawcza) 1995 r pracująca jako dziennikarz i krytyk literacko - filmowy. Działania zawodowe rozpoczęła już okresie studenckim ok. 1991 r.– zajmując się realizacją filmów eksperymentalnych techniką video, pisaniem scenariuszy, artykułów, opowiadań i fotografowaniem. Po ukończeniu dodatkowej specjalizacji z zakresu reklamy i fotografii założyła w 1997 roku własną firmę: Agencję Reklamowo – Fotograficzną i Bank Twarzy “EG STUDIO” (nazwa od inicjałów). Ostatnio pracuje także jako specjalista do spraw promocji osób, działań i firm. Aktualnie pracuje w zabytkowym wnętrzu 450-o letniej kamienicy przy ul. Brackiej 15 – gdzie prowadzi Studio Fotografii Artystycznej i Użytkowej. To również miejsce archiwum Banku Fotografii i Banku Twarzy. Bank Fotografii to zbiór kilku tysięcy zdjęć o różnej formie i tematyce – oferowanych do sprzedaży. Bank Twarzy to zebrane archiwum adresowo - fotograficzne prezentujące ciekawe osoby, oferowane do pracy w reklamie, filmie, fotografii, telewizji, teatrze itd. “EG STUDIO” wykonuje zdjęcia, szkoli, spisuje dane i szuka zleceń! Agencja “EG STUDIO” jest zaangażowana w pracę i działalność na rzecz społeczności lokalnej, promocji Krakowa i naszego kraju, także pomoc bezrobotnym. Stawiamy nacisk na organizację wernisaży i ciekawych imprez, integrację i organizację wolnego czasu młodzieży i młodych ludzi z nami współpracujących! Agencja “EG STUDIO” ma na koncie szereg akcji reklamowych, zorganizowanych imprez i działań mających na celu pomoc małym firmom (na bazie usług reklamowych, fotograficznych, doradztwa reklamowego, druku i poligrafii). Wykonaliśmy wiele reklam, projektów i zdjęć, które są w obiegu – na ulicach i szyldach naszych klientów

Niektóre dokonania i wydarzenia – dziennikarz, publicysta, literat, fotograf:

• Publikacje w czasopismach i prasie: Suplement, Przekrój, Dziennik Polski, Arkada, Jantar, “Kraków Non Stop” i inne w latach 1995-2004 (artykuły pt. “Marylin Monroe – analiza psychologiczna jej wywiadów i wypowiedzi prasowych”, “Mechanizmy uzależnienia od hazardu”, Wywiad z reżyserem Yoramem Grossem, wiele recenzji filmowych i recenzji książek, artykuł “Zamknięty krąg alkoholizmu” / wszystkie teksty do wglądu w archiwum autora / Pracowania dziennikarska “EG STUDIO”
• Prowadzenie i redakcja gazety internetowej “Kraków Non Stop”. Publikacja wielu pojedynczych tekstów na łamach internetu.
• Aktualnie opracowuje tom własnych opowiadań oraz serię nowych artykułów z dziedziny psychologii prezentacji, zachowań itd.
• Rozpowszechnianie scenariuszy we współpracy z firmą “Crackfilm” 1999-2001
• Wiele innych